God Aspects: Catholicism in Vietnam; Catholicisme au Viêtnam #2

God Aspects

**Proud to be living in the word of god; Fier de vivre dans la parole de dieu; Phonglưu trong nhời chúa


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

(6)

Khởi từ ngài Andrea de Phuyen, 1644, giáohội Lừa trải ba giaiđoạn gaygo, hysanh quãng 130,000 giáohữu.

Ba giaiđoạn ý thuộc các mùa: con Kwang-trung sang con Kwang-toan, 1782-1802, con Ming-mang sang con Tu-duc, 1825-1865, và con Minhzauzai sang con Lee-zwan, 1945-1985, tongcong tròn 100 mùa.

Lýdo vuachúa chúng cô thanhtrừng cônggiáo, là, chúng không ưa tạng nhândân tônkính thiênchúa trên mọi nhẽ. Với chúng, nhândân tônkính ai cũng okay, nhưng phải dưới vua một boong. Riêng con Kwang-trung (1788-1792) thanhtrừng đạo vì thù con Gia-long.

Con Kwang-trung xưng vua mùa 1788, nhưng tìm diệt đạo tự mùa đánh Saigoncho 1782. Con này phát điên khi nhìn các giámmục tâybương thamgia dieukhien dânquân cạnh các tưlệnh của con Gia-long.

Sau chục mùa, con Kwang-trung chém tươi 50,000 giáohữu, cothe hơn, vượt mẹ Nero, lamã bạochúa.

Chưa có thongke nào hoàntoàn chínhxác, nhưng các ghichép tâybương bảo, con Kwang-trung chém giatô không ke thủtục hoàncảnh chuctuoc tuoitac, cứ gặp là thịt, thịt nguyên làng vài trăm mạng.

Các con Ming-mang, Tu-duc, và Minhzauzai, diệt đạo khoahọc hơn. Bọn này thường mở các phiêntòa côngcộng, và buộc các giáohữu từbỏ đứctin thiênchúa, bằng thaotác bước qua thánhgiá. Nhà ai không bước, chém mẹ ngang lưng.

Nhưng đcm, những lúc lên khùng, chúng anh chém sạch.


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

Con Kwang-trung võbiền vôhọc, con Minhzauzai tángtận cộngquân, giết người như một côngtác, thì đành một nhẽ. Hai con này không chỉ diệt đạo, mà diệt anyone chúng ghét, thậmchí diệt luôn những kẻ chúng sẽ ghét, hâhâ đúng là lạcthú.

Nhưng con Ming-mang và Tu-duc, cũng diệt đạo. Hai con này thậmchí ban vănbản cút đạo côngkhai. Chúng quên mẹ zằng, Gia-long cha chúng, nhờ đạo mới cướp được ngai, hay sao.

Quên cái con cặc. Ming-mang diệt đạo, vì cămthù chính anh-trai mình, hoàngtử Canh.

Hoàngtử Canh, tháitử chínhthức của con Gia-long, là một giáohữu, từng sanhtrưởng sáu mùa tại Pháp. Các con hoàngtử, trong đó có anh hoàngtôn Dan, đươngnhiên cũng được báptiêm, thành giáohữu. Hoàngtử tèo sớm, một mùa trước khi Gia-long nên vua.

Mùa 1820, con Gia-long tèo, anhem quanlại ủnghộ hoàngtôn Dan làm vua next. Nếu vụ này thànhcông, lichsu chúng cô sẽ xoay mẹ 180 độ. Poor chúng cô.

Nhưng đcm, số chúng cô bốc cứt. Con Ming-mang được hoànggia chọn.

Bốn mùa sau, hoàngtôn Dan bị chú ruột, aka con Ming-mang chó kia, khaibiên trọngtội giandâm với chính mẹ đẻ, bị giáng xuống hàng batoong, xóa mẹ tên khỏi hoàngtộc.

Mẹ của hoàngtôn Dan, nhânvật khác của sựcuộc, bị con Ming-mang sai em tháigiám Lee Vaan Zwuet dìm chết. Em của hoàngtôn, chả liênquan đéo gì, cũng bị giáng xuống hàng batoong. Và toànthảy cháuchít của hoàngtử Canh, mặcnhiên thành mẹ batoong, đóitúng như zâncông giẻ rách.

Hậuduệ hoàngtử Canh, có con Kwong Dee khá trứdanh, từng theo con Phan Boy Chow làm cáchmạng Đông Du. Con này tự xưng tước hầu (marquis), hiệu là Ky-ngoai, nhưng đéo được hoànggia côngnhận.

Dăm tháng sau scandale hoàngtôn Dan, con Ming-mang tuyêncáo, giatô là phạmpháp. Quãng 40 mùa, chánhphủ của con ý (và bọn Thieu-tri, Tu-duc) đã hànhhình 111 thánh tửđạo, trên tongso 117 thánh tửđạo Lừa, mostly là các thàytu dòng đaminh (l'ordre des frères prêcheurs, ou dominicains), và các thàytu đoàn thừasai balê (société des missions etrangères de paris).

Đó là nguyêncớ thúc bọn Pháp thựcdân quyết chinhphạt Lừa mọi nhẽ. Chúng múc mẹ Namkycho làm thuộcđịa, Hanoicho và Haiphongcho làm nhượngđịa, buộc Backycho và Trungkycho làm bảohộ.

Bọn Pháp cũng buộc vua Lừa làm côngchức, cắn lương của thựcdân, không được thâu thuế hay bán đất. Các con vua Lừa sau Tu-duc nghèo hơn cả con Lee Trang Toong aka Chúa Chủm. Ngoài khu hoàngcung Huecho nát như bãi phân thiu, chúng đéo có giasản cặc gì. Con Bao-dai (1925-1955) phải cưới một tieuthu con nhà doanhgia đặng bòn xèng tiêupha, thậmchí phải kết con lưumanh Bay-vien làm em, đặng tăng some thunhập.

(continua aka còn-tí-nữa)

felix sit annus novus
happy new year
bonne année
feliz año nuevo
feliz ano novo
felice anno nuovo
frohes neues Jahr
с новым годом
xin nian kuai le
tân niên khoái lạc