Financial statement analysis (Phântích báocáo tàichính)

Financial statement analysis: Phântích báocáo tàichính

(trích bàigiảng F-MBA, họcphần kếtoán quảntrị)

Phântích báocáo tàichính có hai tạng:
(i) phântích kháiquát báocáo tàichính,
(ii) phântích chỉtiêu báocáo tàichính.

Phântích chỉtiêu báocáo tàichính sẽ tậptrung vào những chỉtiêu tàichính như:
(i) cơcấu nợ ngắnhạn,
(ii) khảnăng thanhtoán,
(iii) khảnăng luanchuyen vốn,
(iv) khảnăng sinh lợinhuận,
(v) đònbảy tàichính,
(vi) etc.

Các chỉtiêu này được xácđịnh cănbản qua các chỉsố tàichính.

Phântích khảnăng luanchuyen vốn (aka tốcđộ quay vốn, hay mức quayvòng vốn), đơngiản là đánhgiá các chỉsố luanchuyen vốn của doanhnghiệp, còn gọi là chỉsố hoạtđộng (activity ratios), chảdụ:
(1) chỉsố quayvòng hànghóa tồnkho ITR,
(2) chukỳ tồnkho bìnhquân DSI,
(3) chỉsố quayvòng xèng phảithu RTR,
(4) chukỳ thunợ bìnhquân ACP,
(5) chỉsố quayvòng tàisản ngắnhạn CATR,
(6) chukỳ tàisản ngắnhạn bìnhquân CAHP,
(7) chỉsố quayvòng tàisản dàihạn FATR,
(8) chukỳ tàisản dàihạn bìnhquân FAHP,
(9) chỉsố quayvòng tàisản ATR,
(10) chukỳ tàisản bìnhquân AHP,
(11) chỉsố quayvòng vốn CTR,
(12) chukỳ quayvòng vốn CTP,
(13) etc.

Chỉsố quayvòng hànghóa tồnkho ITR (inventory turnover ratio), sẽ bằng giávốn hàngbán (cost of goods sold) chia cho giátrị hànghóa tồnkho bìnhquân (average inventory), hoặc bằng doanhthu (sales) chia cho giátrị hànghóa tồnkho (inventory).

ITR = COGS / AI

ITR = sales / inventory

(COGS) là giávốn hàngbán, cost of goods sold,
(AI) là tồnkho bìnhquân, average inventory.

Note: hai cách tính này cho ra hai số khác nhau, tùy các cô chọn. Cách tính thứ hai là tính nhanh, ngay trên báocáo ngày. Cách tính thứ nhất là cách truyềnthống.

Tồnkho bìnhquân {AI} bằng trungbình cộng của giávốn tồnkho đầu-kỳ và giávốn tồnkho cuối-kỳ, hoặc tính mẹ bằng giátrị tồnkho cuối-kỳ, cho nhanh.

AI = ( BI + EI ) / 2

(BI) là giávốn tồnkho đầu-kỳ, beginning inventory,
(EI) là giávốn tồnkho cuối-kỳ, ending inventory.

ITR cho biết hànghóa tồnkho của các cô quay mấy vòng trong kỳ báocáo, nghĩa là, hànghóa được nhập (xuất) baonhiêu lần qua kho.

Chảdụ doanhthu bánhàng cả năm của các cô bằng 476 tỷ tơn, giávốn hàngbán cả năm bằng 358 tỷ, giátrị hàng tồnkho cuối năm bằng 45 tỷ.

ITR = 358 / 45 = 8.0 (vòng)

Nghĩa là, hànghóa buônbán của các cô quay 8 vòng/năm. Cũng là, hànghóa vào kho các cô trungbình 8 lần/năm.

ITR càng bự, thì đươngnhiên càng ngon.


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

Chukỳ tồnkho bìnhquân DSI (days sales of inventory, or days inventory, or days of inventory holding), đươngnhiên sẽ bằng số ngày trong năm chia cho ITR.

DSI = 365 / ITR

DSI cho biết hànghóa của các cô trungbình nằm trong kho bao ngày.

Dùng vídụ above:

DSI = 365 / 8.0 = 46 (ngày)

Nghĩa là, hànghóa buônbán của các cô thường lưu kho 46 ngày.

Nghĩa là, cứ sau quãng 46 ngày, các cô sẽ bán xong hàng trong kho.

DSI càng ngắn, thì đươngnhiên càng ngon.

Note: các cô cothe tính ITR và DSI cho riêng từng mã hànghóa hay nguyenlieu, sanpham, tùy nhucầu phântích.


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

Chỉsố quayvòng xèng phảithu RTR (receivable turnover ratio, or debtor turnover ratio), sẽ bằng doanhthu bánhàng trảchậm (aka doanhthu bánchịu, net credit sales) chia cho xèng phảithu bìnhquân (average accounts receivable).

RTR = NCS / AAR

(NCS) là doanhthu bánhàng trảchậm, net credit sales,
(AAR) là xèng phảithu bìnhquân, average accounts receivable.

Xèng phảithu bìnhquân {AAR} bằng trungbình cộng của phảithu đầu-kỳ và phảithu cuối-kỳ, hoặc tính mẹ bằng khoản phảithu cuối-kỳ, cho nhanh.

AAR = ( BAR + EAR ) / 2

(BAR) là xèng phảithu đầu-kỳ, beginning accounts receivable,
(EAR) là xèng phảithu cuối-kỳ, ending accounts receivable.

RTR trìnhbáo các cô làm tíndụng kháchhàng có hiệuquả không, thu xèng bánhàng có tíchcực không, có gặp nguycơ nợ xấu, nợ đọng, nợ khóđòi châybửa gì không.

RTR cho biết lượng xèng bánhàng trong kỳ báocáo của các cô cao gấp mấy lần lượng xèng kháchhàng nợ thườngxuyên, hoặc là, khoản tíndụng các cô cấp cho kháchhàng quay được baonhiêu vòng.

Chảdụ doanhthu bánhàng cả năm của các cô bằng 476 tỷ tơn, trong đó 128 tỷ bán trảchậm cho các conbuôn, xèng phảithu cuối năm bằng 23 tỷ.

RTR = 128 / 23 = 5.5 (lượt)

Nghĩa là, các cô thu sạch nợ bánchịu quãng 5.5 lượt/năm. Nói cách khác, cứ hơn 2 tháng các cô thu sạch nợ của đám conbuôn một lần.

RTR càng bự, thì đươngnhiên càng ngon.

Tại Luas, RTR thường bằng 6-8, cao hơn trungbình của Tây Bương.

Mời văncông tự nghiêncứu chỉsố quayvòng nợ phảitrả PTR (payable turnover ratio). Nó không khác RTR, nhưng trái nghĩa.

PTR = NCP / AAP

(NCP) là doanhthu muahàng trảchậm, net credit purchases,
(AAP) là nợ phảitrả bìnhquân, average accounts payable.

PTR càng bé, thì đươngnhiên càng ngon.

RTR và PTR tròmtrèm bằng nhau thì okay. RTR quá lớn thì các cô khó có khảnăng tăng doanhthu. RTR quá nhỏ thì các cô bị chiếmdụng nặng. PTR quá lớn thì các cô xin tíndụng muahàng kém. PTR quá nhỏ thì các cô quanh năm bị chủnợ đòi xèng.


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

Chukỳ thunợ bìnhquân ACP (average collection period), đôikhi gọi là hạn nợ bìnhquân (accounts receivable average age, or accounts receivable aging), sẽ bằng số ngày trong năm chia cho RTR.

Nếu lấy 365 (ngày trong năm) chia cho RTR, thì các cô được ACP tính bằng ngày.

Nếu lấy 12 (tháng trong năm) chia cho RTR, thì các cô được ACP tính bằng tháng.

ACP cho biết các cô trungbình thu sạch nợ của một kháchhàng trong bao lâu.

Dùng vídụ above, khi RTR bằng 5.5:

ACP = 12 / 5.5 = 2.4 (tháng)

ACP = 365 / 5.5 = 73 (ngày)

Nghĩa là, các cô trungbình thu sạch nợ trong 2.4 tháng, aka 73 ngày. Nếu đây là mức phùhợp, đúng chínhsách, thì cứ con khách nào thanhtoán chậm quá 73 ngày trên vài món nợ, các cô giam mẹ nó vào black-list, đéo cho nợ nữa.

Tại Luas, ACP thường bằng 45-60 ngày, thấp hơn trungbình của Tây Bương.


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

Chỉsố quayvòng vốn CTR (capital turnover ratio, or equity turnover ratio), sẽ bằng doanhthu thuần chia cho vốn sởhữu doanhnghiệp (owners equity).

CTR = NS / NE

(NS) là doanhthu thuần trong kỳ báocáo, net sales,
(NE) là vốn của ôngchủ doanhnghiệp, net owners equity.

Các cô cũng biết, vốn sởhữu {NE} bằng giátrị tàisản doanhnghiệp (total assets) trừ đi nợnần của doanhnghiệp (total liabilities):

NE = TA - TL

(TA) là cộng giátrị tàisản doanhnghiệp, net total assets,
(TL) là cộng nợnần của doanhnghiệp, net total liabilities.

CTR cho biết các cô đong được baonhiêu xèng trên một đồng vốn banđầu.

Chảdụ doanhthu cả năm của các cô bằng 476 tỷ tơn, cộng tàisản trong báocáo cuối năm bằng 280 tỷ, nợ bằng 232 tỷ, vốn bằng 48 tỷ.

CTR = 476 / 48 = 9.9

Nghĩa là, một tơn vốn của các cô năm qua tạo ra 9.9 tơn doanhthu.

CTR càng bự, thì đươngnhiên càng ngon, vốn quayvòng càng nhanh.

CTR trông khá giống ROE, aka tỷsuất lợinhuận trên vốn sởhữu (return on equity), nhưng ROE cho biết lợinhuận trên vốn, còn CTR cho biết doanhthu trên vốn.

Bên tưbản cũng thịnhhành chỉsố quayvòng vốn hoạtđộng WCTR (working capital turnover ratio), bằng doanhthu thuần chia cho vốn hoạtđộng của doanhnghiệp (net working capital).

WCTR = NS / WC

(NS) là doanhthu thuần trong kỳ báocáo, net sales,
(WC), hay NWC, là vốn hoạtđộng, net working capital.

NWC thì bằng tàisản ngắnhạn (current assets) trừ đi nợ ngắnhạn (current liabilities):

NWC = ACA - ACL

(ACA) là tàisản lưuđộng bìnhquân, average current assets,
(ACL) là nợ ngắnhạn bìnhquân, average current liabilities.

Note: số bìnhquân bằng trungbình cộng của số đầu-kỳ và số cuối-kỳ, hoặc tính mẹ bằng số cuối-kỳ, cho nhanh.

Cănbản, WCTR khá giống CTR. Nhưng WCTR thường chỉ ápdụng trong ngắnhạn, còn CTR ápdụng trong cả ngắnhạn và dàihạn. WCTR cho biết các cô đong được baonhiêu xèng trên một đồng vốn hoạtđộng.


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

Ngoài các ratios above, bọn hànlâm tưbản còn thường dùng các chỉsố hoạtđộng khác như: chỉsố quayvòng vốn khấuhao (depreciation ratio), chỉsố lợinhuận trên doanhthu (PBT ratio), chỉsố giá nguyênliệu trên doanhthu (material cost ratio), etc.

Mời văncông tự gúc và nghiêncứu thêm.


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

Bàitập

[1] Phântích báocáo tàichính này:


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

[2] Phântích báocáo tàichính này:


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

[3] Phântích báocáo tàichính này:


Photo Unknown. Source Somewhere In The Net